Joep Franssens laat ons even de hemel zien
Haarlems Dagblad 11-03-1991
Kees Huges
Joep Franssens laat ons even de hemel zien.
Het is gistermiddag in het Haarlemse concertgebouw weer een middag vol nieuw muzikaal voedsel geworden. En het moet gezegd: het orkest voelt zich daar wel bij. Daarbij lijkt de Franse dirigent Jean Paul Penin over de juiste mogelijkheden te beschikken om dit voedsel smaakvol op te dienen. Vier componisten vormen de inhoud van dit programma, waarbij de sfeer van de composities voor de pauze sterk afwijkt, van die na de koffieonderbreking. Het hoogtepunt voor mij van deze middag is Phasing voor vrouwenkoor en orkest van de in 1955 geboren Joep Franssens. Franssens schreef dit werk in 1985, maar reviseerde het dit jaar. Phasing is gebaseerd op langzame veranderingen van klankkleur. Op zich een eerder toegepast item: Ligeti schreef bijvoorbeeld voor orgel het werk Harmonies, waarbij een nauwelijks merkbare verschuiving in de samenklank tot stand wordt gebracht, ook weer in samenwerking met klankkleur. In Franssens’ werk is een belangrijke rol weggelegd voor het vrouwenkoor, dat als een onderdeel van de orkestklank meeparticipeert. Het vrouwelijk deel van het Haarlems Kamerkoor viel de eer te beurt deze rol te vervullen. Ze hebben daarbij vast en zeker bij de orkestleden diep respect afgedwongen. Onder leiding van hun dirigent Theo Saris werden de uiterst lastige koorpartijen ingestudeerd ( vierstemmig, 2 alt-, 2 sopraanpartijen), waarbij de moeilijkste opgave lag, om in een diffuus orkestklank de juiste toon te treffen. De directiebewegingen van onze Fransman Penin, die vaak leken op die van een slangenbezweerder, zullen zeker een extra moeilijkheidsfactor geweest zijn. Ondanks de onduidelijke slagtechniek van onze Fransman, weet hij de verhoudingen tussen de diverse kleuren prachtig in de hand te houden, zodat het klinkende resultaat van een bovenaardse pracht is, waardoor je even een blik gegund wordt in de hemel .